Abbasguclu.com.tr 'de yayınlanan yazım : "Türkiye'nin Kitap Okuma Alışkanlığı"


Kitap okumayamama konusunda hepimizin bahanesi hazırdır:
  • Kitaplar çok pahalı
  • İşten geldim, yorgunum
  • Öğrenciyiz abi !
  • Oku oku nereye kadar?
  • ...ve daha birçoğu
Bu sözler en genel tavırlarımız. Kendimi örnek verirsem, ancak son birkaç senedir orjinal kitap alma imkanım oldu. Üniversite yılları, korsan kitaplar, kitap fotokopileri etrafında koşmakla geçti.


Okuduğumuz kitapların içeriğide çok nitelikli değil açıkcası. Türkiye'de okunan kitaplara da bakarsanız, "siyaset, aşk, cinsellik " gibi birkaç temaya sıkışmıştır. Popüler kültürün önümüze sürdüğü kitaplar... Günde ortalama 5 saat TV seyreden bir toplumuz. Bu zamanı TV'ye ayıran bizler, her gün birkaç sayfa okuma zahmetine katlanamıyoruz. Ne garip değil mi? Yukarıdaki basit bahanelerimiz diziler, filmler için geçerli olmuyor çoğu zaman. Diğer açıdan, internet insanoğluna sınırsız olanaklar sunarken, gençlerimizi/çocuklarımızı asosyal bireyler haline getirmiyor mu? İnternete ayırdığımız zamanı, kitaplara ayırabiliyor muyuz?
Bütün bu sorular/sorunların ardından Türkiye'nin okuma karnesine bir bakalım:

* Egitim-Sen`in bir arastirmasina gore, ogretmenlerin yuzde 8`i hic kitap okumuyor. Yuzde 39`u ise bu konuda bilgi vermek istemiyor. Yuzde 28`i ayda bir kitap aliyor.

* Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) Kurucu Genel Başkanı - Yazar Mehmet Doğan'a göre: "Ülkemizde 10 bin kişiden 3 kişi yılda 10 ve üzerinde kitap okuyorsa kitap kurdu sayılıyor."

* Çukurova Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. İbrahim Ortaş konuyla ilgili ele aldığı makalede “Devlet kitap okumayı kötü gösterdi” alt başlığıyla doğrudan bir eleştiri getiriyor. Ortaş makalesinde şöyle devam ediyor : "12 Eylül sonrası kitap okumak kamuoyuna zararlı diye tanıtıldı. Kim gerçekten suçlu ve zararlı tespiti yapılmadan, özellikle de okuyan ve düşünen kişiler bu süreçte hep mağdur duruma düşürüldü. Maalesef ülkemizde gelişen dinamik gençliğin eleştiri yapma şansı elinden alınarak sistemi eleştirmeyen ve kabullenen bir gençlik yaratıldı. Çok genç yaşta evden başlayarak sürekli dövülen, 'Sus sen bilmezsin,' 'aklın ermez,' 'büyüğüne saygı,' 'otoriteye saygı' kişinin kişiliğini önemli ölçüde zedelemiştir. Kitap okuma alışkanlığı kazanamamış toplum ne yapacağını bilemeyecektir. Kitapların bir taraftan yasaklanması, diğer taraftan yayıncıların yasaklanması yanında pahalı olması kitap okumanın önündeki en büyük engeller olarak görülüyor.”

* Bağımsız Eğitimciler Sendikası'ndan yapılan açıklamaya göre, kitap okuma oranının yüzde 4,5 olduğu Türkiye'de yılda sadece 23 milyon adet kitap basılıyor. Japonya'da ise bir yılda basılan kitap adedi 4 milyar 200 milyon. AB ülkelerinde yıllık kitap harcaması 500 dolarken Türkiye'de bu rakam 2 dolar düzeyinde seyrediyor.

* Gazi Üniversitesi'ndeki 1915 öğretim üyesiyle yapılan araştırmaya göre : Öğretim üyelerinin yüzde 21.9'u sadece akademik yayın okuyor. Yüzde 56.2'si ayda bir-iki kitap okuyor.


SAYISAL VERİLER
Türkiye’de kitap okuma konusunda çoğu Afrika ülkelerinin gerisinde kalmış durumda.
» Japonya’da toplumun % 14’ü,
» Amerika’da %12’ si,
» İngiltere ve Fransa’da % 21’i düzenli kitap okur iken,
» Türkiye’de durum % 0,01 yani on binde bir.
» Toplam nüfusu sadece 7 milyon olan Azerbaycan’da kitap ortalama 100.000 tirajla basılırken, Türkiye’de bu rakam 2000- 3000 civarında basılmaktadır.
» Birleşmiş Milletler İnsani Gelişim Rapor’unda kitap okuma oranında Türkiye, Malezya, Libya ve Ermenistan gibi ülkelerin bulunduğu 173 ülke arasında 86. sıradadır.

BİR YILDA KİŞİ BAŞINA OKUMA SAYILARI:

» Bir Japon bir yılda ortalama 25 kitap okuyor
» Bir İsviçreli bir yılda ortalama 10 kitap okuyor.
» Bir Fransız bir yılda ortalama 7 kitap okuyor
» Türkiye’de 6 kişiye yılda 1 bir kitap düşüyor.
Türkiye’de okuma alışkanlığına sahip olan kişi sayısı ortalama 40 bin kişi

KİTAP OKUMAK İÇİN
Türkiye’de bir kisinin ayırdığı zamanın;
» 300 katını bir Norveçli ayırıyor.
» 210 katırı bir Amerikalı ayırıyor.
» 87 katını bir İngiliz ayırıyor.
» 87 katını bir Japon ayırıyor.
» Dünya ortalaması bile bizim ayırdığımız zamandan 3 kat fazla.

KİTABA, KİM NE KADAR PARA VERMİŞ (1995) YILINDA
» Norveçli 137 $
» Alman 122 $
» Belçikalı 100 $
» Avustralyalı 100 $
» Güney Koreli 39 $
» Dünya ortalaması 1,3 $
» Türkiyeli 0,45 $

KİM NE KADAR KİTAP BASIYOR.
» ABD’de 72 bin kitap basılıyor.
» Rusya’da 58bin kitap basılıyor.
» Japonya’da 42 bin kitap basılıyor.
» Fransa’da 27 bin kitap basılıyor.
» Türkiye’de ise 7 bin kitap basılmakta.

TÜRKİYE’DE OKUMA VE İZLEME ORANLARI
» Dergi okuma oranı % 4
» Gazete okuma oranı % 22
» Radyo dinleme oranı % 24
» Televizyon izleme oranı % 95

TÜRKİYE'DE YILLARA GÖRE KÜTÜPHANELERLE İLGİLİ KARŞILAŞTIRMALAR
................... .................. 1996 Yılı ................... . 2001 Yılı
Kütüphane Sayısı.................. 1.260 ................... ........1.412
Kitap Sayısı.......................... 10.899.127 ...........12.221.3 92
Okuyucu Sayısı.................... 22.523.449 ........... 11.698.602
Kayıtlı Üye Sayısı.................. 1.004.681 ................ 254.007
Ödünç Verilen Kitap Sayısı..... 4.507.508 ............. 2.164.324
Satın Alınan Kitap Sayısı........ 129.450 ................... . 13.862

Dünyada Bir Yılda Ders Kitapları Hariç Basılan Kitap Sayısı
Amerika 72 000
Almanya 65 000
İngiltere 48 000
Fransa 39 000
Brezilya 13 000
Türkiye 6 031

Çocuk Vakfı Çocuk Edebiyatı Okulu, 8 Eylül Temel Okur Yazarlık günü nedeniyle Türkiye'nin Okuma Alışkanlığı Karnesi isimli bir çalışma hazırladı. Hazırlanan çalışmayla Türkiye'nin okuma haritası ortaya çıktı. Türkiye'nin ortaya çıkan okuma karnesi ise zayıflarla dolu. Araştırmaya göre, nüfusun yüzde 88'i okuryazar. Diğer çarpıcı sonuçlar şöyle :

* Türkiye de çocuklar okuma becerileri açısından 35 ülke arasında 28.
* İhtiyaç maddeleri sıralamasında kitap 235. sırada
* Türkiye'de öğrencilerin sadece yüzde 19'u 25'ten fazla kitaba sahip.
* Türkiye'de kitaba yılda harcanan para 45 sent.
* Kütüphaneye gidenlerin sadece yüzde 8'i kitap okumaya gidiyor.
* Öğretmenlerin yüzde 33.4'ü düzenli kitap okuyor.
* Anne baba çaba harcamıyor
* Sadece dört anne babadan biri çocuklarının okuma alışkanlığını geliştirmek için çaba harcıyor.
* En çok basılan yerli beş kitap : Keloğlan Masalları, Nasrettin Hoca Fıkraları, Türk Masalları, Dede Korkut Hikâyeleri, Ömer Seyfettin'in Hikâyeleri.
* En çok basılan yabancı kitaplar La Fontaine Fablları , Ezop Masalları, Andersen Masalları, Çocuk Kalbi...


Bu kadar veriden sonra kendimizi tekrar sorgulayalım. Gelişme arzusunu yıllarca içinde taşıyan bir toplum olarak kitap okuma alışkanlığı kazanmayı ne zaman önemseyeceğiz?
Okumak, anlamak, anlatabilmek... Bu kavramların hepsi kitap okuma alışkanlığında yatıyor. Kendi çözümsüzlüğümüzü kendimiz yaratmayalım. TV alışkanlığımıza, eğlenceye biraz daha az zaman ayırarak, bu toplumu hep beraber geliştirelim. Çocuklarımıza, ailemize de bu alışkanlığı kazandıralım.
Artık uyanma vaktidir...


Üzeyir KADIOĞLU


Kaynaklar:
* Çocuk Vakfı Çocuk Edebiyatı Okulu, "Türkiye'nin Okuma Alışkanlığı Karnesi", Eylül-2006
* Mehmet Doğan, Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) - www.tyb.org.tr
* Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) - www.tys1974.org
* Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği - www.ilesam.org.tr
* Eğitim-Sen, www.egitimsen.org


Abbasguclu.com.tr'ye teşekkürler :



( Bu yazı daha önce " MilliyetBlog , memuruz.net , memuruz.biz , guncelegitim.com , izmirdenhaber.com , yenikampus.com , izmirlife.com , egitimcihaber.net , sinifogretmeniyiz.biz " de de köşe yazısı olarak yayımlanmıştır.)

* * *







Alıntı  yapan diğer siteler :

http://www.tatliogretmen.tr.gg/
http://www.8sutun.com/node/53729
http://www.malatyayabakis.com/haberdetay.asp?bolum=1126&uyeid=9
http://www.kocaeligazetesi.com.tr/?part=yazar&gorev=oku&id=695 
http://www.nezirgencer.k12.tr/Default.aspx?tabid=80&articleType=ArticleView&articleId=41

http://www.uludagsozluk.com/k/t%C3%BCrkiye-deki-kitap-okuma-oran%C4%B1/
http://www.tegv.org/forum/tm.asp?m=18100&mpage=1&key=&anchor#18100 
http://www.facebook.com/topic.php?uid=94368179703&topic=8433
http://www.facebook.com/topic.php?uid=36322704622&topic=5856
http://www.facebook.com/topic.php?uid=13174342193&topic=10917
http://www.tavas.net/index.php?op=NEPrint&sid=1908

http://www.ajansbir.com/kose_yazisi-277---Kitap_kampanyalarina_desteklerinizi_bekliyoruz.html
http://bilgibankaniz.azbuz.com/readArticle.jsp?objectID=5000000007008509
http://www.etkinegitim.net/forums/index.php?topic=8976.0
http://www.amatoryazarlar.com/makaleoku/449/turkiye'nin-kitap-okuma-aliskanligi.html
http://www.islaminesil.com/turkiye-nin-kitap-okuma-aliskanligi-t2424.0.html
http://www.islamiforum.com/lofiversion/index.php?t30120.html
http://www.izmirlife.com/2008/02/13/turkiyenin-kitap-okuma-aliskanligi/
http://www.ogretmenforum.net/turkiyenin_kitap_okuma_aliskanligi-t12539.0.html
http://www.tatliaskim.com/bilgi-okulu/369284-turkiyenin-kitap-okuma-aliskanligi.html
http://www.askimizicin.org/bilgi-okulu/31451-turkiyenin-kitap-okuma-aliskanligi.html#post58951
http://www.meleklermekani.com/kulturel-ve-sanatsal-etkinlikler/130978-turkiyenin-kitap-okuma-aliskanligi.html
http://yazla.siberblog.com/note/5233/t%C3%BCrkiye-nin-kitap-okuma-al%C4%B1%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1.html
http://www.genckolik.net/genc-cafe/174523-turkiye8217-nin-kitap-okuma-aliskanligi.html
http://www.deryaligunler.info/genel-kultur/30902-turkiye-nin-kitap-okuma-aliskanligi.html
http://ilknurunguncesi.blogspot.com/2009/09/hayat-bir-kitap-okumak-icin-bile.htmlhttp://www.alevileriz.biz/showthread.php?t=63489
http://www.alisevilmezmi.com/forum/index.php%3Faction%3Dprintpage%3Btopic%3D11953.0
http://www.kelbaykus.com/haberler/10294-turkiyenin-kitap-okuma-aliskanligi.html
http://www.paylastim.net/off-topic/195-turkiye-nin-kitap-okuma-aliskanligi.html
http://turkspace.com/forum/id_9837-turkiye-nin-kitap-okuma-aliskanligi.html
http://baybul.com/sinavlar-ve-hazirlik-osym/910573-turkiyenin-kitap-okuma-aliskanligi.html
http://www.ntaaol.com/forum/showthread.php?tid=717
http://www.okuyucu.org/f103/turkiyenin-kitap-okuma-aliskanligi-utanc-verici-istatistikler-41376/
http://www.arzusema.net/forumz/kitap-dergi-dunyasi/ulkemizde-kitap-okuma-aliskanligi/
http://forum.kanka.net/showthread.php?p=3782044
http://www.forumvadisi.com/kitap-resim-dergi/217520-turkiyede-okuma-aliskanligi.html
http://www.harbiforum.org/genel-kultur/110415-turkiye-nin-kitap-okuma-aliskanligi-istatistiklere-gore%3B.html
http://www.wardom.org/turkiyede-neden-yeterince-kitap-okunmuyor-anket-t221450.html
http://www.eylemi.com/modules.php?name=News&file=print&sid=33

10 yorum:

  1. Gerçekler acı,
    12 Eylül öncesi kitaplar çok değerliydi. Ben 12 yaşında iken benden
    5 yaş büyük olan ağabeyimin eve getirdiği kitapları gizli gizli
    okurdum. Okumak için duyduğum isteği bugün çok net hatırlıyorum. Ve
    sonrasında yakılan kitaplar, yasaklar vb. Gençleri siyasetten
    uzaklaştırıp, okumayan, düşünmeyen bir nesil yetişmesine neden olan
    darbeler. O istatislerdeki 40000 kişi arasında olmama rağmen,
    öğrencilerimde arzu ettiğim okuma alışkanlığını kazandıramadım.
    Çünkü ailelerinde hiç kimse kitap okumuyor, evlerinde bir kitap dahi
    bulunmuyor. Okuma alışkanlığı evde başlıyor. Bu nedenle
    anne-babalara çok iş düşüyor. Bol kitaplı günler...

    YanıtlaSil
  2. Öncelikle bu güzel paylaşımınız için teşekkür ederim. Size
    katılıyorum .Bloğumda kitap bölümüne bir abimin kitabının tanıtımını
    koydum.2 günde 36 kişi uğradı o bölüme .Daha sonra yazıyı kiteptan
    ben bildiriyoma aldım .Bırakın kitap okumayı kitap tanıtımına bile
    bakılmıyor :( Saygılarımla.

    YanıtlaSil
  3. ne acı değil mi?(1)
    Avrupa da 6-7 aylık bebeğe oyuncak olarak rengarenk, süslü püslü,
    bezden minik resim ve hikayeler den oluşan bezden kitap alınır, ve
    evin her odasında ; mutfakta yemek kitapları, çocuk odasında yığma
    masal ve hikaye kitapları, tuvalette kısacası evin her noktasında
    mutlaka okuyacak birşeyler vardır, ve daha bebekken kitapla tanışan
    bir çocuğun ilerde kitapları sevmemesi mümkün mü ? bu bir yaşam
    tarzı, öğreti, ve alışkanlıktır ve bu biz ebeveynlerin el, inde. Hep
    söylerim aydın nesil annelerin elinde, evde verilen eğitimle
    sağlanabilir tüm aydınlık savaşları, kızım 2 yaşında, günümüzün her
    dakikası yararlı şeyler öğrenmesi adına programlı, ama
    oyunlarla,,sıkmadan bunaltmadın, İngilizce alfabeyi, 10 a kadar
    saymasını, Türkçe 20 ye kadar saymasını, tüm geometrik şekilleri,
    trafik lambalarının anlamını, sağını, solunu herşeyi biliyor. Tüm
    bunlar vahiy olarak inmedi, kaliteli zaman birimiyle elde
    edildi..Bense bunları ancak okuyarak öğrendim.. harika bir konuya
    değinmişsiniz..tebrikler

    YanıtlaSil
  4. Çok önemli bir konuya değinmişsiniz. Ucuz TV programları tüm hayatımızı esir aldı. Düşünen sorgulayan koyunlaşmamış bir toplum için okumak şart... Yazınızı öğrencilerimle paylaşacağım, teşekkürler...

    YanıtlaSil
  5. Eger Türkiye'de bu kadar az kitap okunuyorsa hiç bişe demiyoum yas
    zıklar olsun. ben haftada bir roman bitiriyorum 8 sınıf ögrencisiyim.

    YanıtlaSil
  6. Okumanın yerini diğer hiç bir alternatif eğitim araçları tutmaz. okumada yazarın ne demek istediğini açıkca karmaşa olmadan anlayabilirsin. Ama aynı yazıyı, görüntülü kılip ,film, ...vs. şeklinde izlediğinde aynı duyguları , anlayamazsın.Yazarın acı acı güldü cümlesini görüntülü şekle nasıl çevirebiliriz? Tabiki çeviremeyiz. Okumanın yerini hiç bir şey tutmaz.
    Ayrıca islam,Kuran-ı Kerim de ilk emri olarak "oku" diyor. Bunu neden yerine getirmiyoruz İslamın bu ilk emrini mutlaka yerine getirmeliyiz.Okuyan insanlarımızın çoğalması dileğiyle saygılar sunarım.

    YanıtlaSil
  7. GERÇEKTEN VERİLER ÇOK ÜZÜCÜ...BİZ DE DAHİL OLMAK ÜZERE BİRÇOĞUMUZ BU KONUDA ÇOK DUYARSIZIZ NE YAZIKKİ. HEPİMİZDEN RİCAM ÖNCE KENDİMİZİ, SONRA DA ÖĞRENCİLERİMİZİ KİTABA DUYARLI HALE GETİRELİM VE AYDIN BİR İNSAN OLMANIN YOLUNUN BU OLDUĞUNU UNUTMAYALIM...

    YanıtlaSil
  8. Bence de okumak gerekiyor! Ve okurken seçici olmak gerek! Bir ingiliz yazar yerine Türk Yazar okumayı tercih etmeliyiz... Ve okurken muhakkak Elimizdetek kitap olmamalı. Mesela bir roman okurken aynı anda bir şiir kitabıda okuyabilirsin.Biz öğretmen adayları için çok önemli bir şey okumak elimden geldiğince okumaya çalışıyorum.

    YanıtlaSil
  9. çok kapsamlı bir çalışma olmuş. okumakdan ve bilgilenmekden buyuk haz aldım. tşk ederim

    YanıtlaSil
  10. Sayın Üzeyir Bey,
    Türk toplumunun kitap okuma alışkanlığına sahip olmayışı yıllardır, üzülerek yaklaştığım bir konudur. Çevremdeki yakınlarıma yıllarca kitap okumayı sevdirmeye çalıştım; ama fark ettim ki ne kadar çabalasam da üzerlerinde tam olarak etkili olamadım. Kendimi sorgulayarak bunun sebebini araştırdım ve bir sonuca vardım. Kişisel olarak kitap okumayı sevmem babamın kitaplara olan sevgisinden ileri geliyordu. Ben daha doğmadan bütün Türk ve dünya klasiklerine sahipti. Sonrasında ise ne okul, ne ilçe kitaplıklarında okumadığım kitap kalmamıştı. Kitapların pahalı olduğu bir gerçek; ama İzmir gibi bir şehirde kitap okumamak için bahane değil. Kısaca burada en büyük görev ailelere düşüyor. Çocuklar ailelerini kendilerine kopya ediniyor ve böylece büyüyor. Umarım yeni nesilde daha bilinçli ailelere sahip oluruz. Üzerinde durduğunuz yazı ve veriler için çok teşekkür ederim. Herkesin dikkatle okuması ve ders çıkarması gereken bir konu.
    İyi çalışmalar dilerim.

    YanıtlaSil

EĞİTİM İŞ İLANLARI

Sayfayı Paylaş